၃၁. ၁၀. ၂၀၂၅
Translated by Thettant
လာမည့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌသစ်အဖြစ် တာဝန်ယူမည့် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိအကျပ်အတည်းအတွက် ငြိမ်းချမ်းပြီး ရေရှည်တည်တံ့သော အဖြေတစ်ခုကို ရှာဖွေနိုင်ရန်အတွက် ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ အခြေအနေကို အာဆီယံအတွင်း မဖြေရှင်းနိုင်သေးသော ပြဿနာအဖြစ် သတ်မှတ်ဖော်ပြခဲ့ပြီး သမ္မတ ဖာဒီနန် မားကို့စ် ဂျူနီယာက အာဆီယံအဖွဲ့သည် ဤပြဿနာကို ဆက်လက်အာရုံစိုက်ရမည်ဖြစ်ပြီး အခြေခံချဉ်းကပ်မှုမှာ ဆက်ဆံရေးကို ဆက်လက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ရမည်ဟု အလေးထား ပြောကြားခဲ့သည်။
“ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံက မူလအားဖြင့် ပြည်တွင်းစစ်တစ်ခုရဲ့ ခါးသီးမှုကို ဖြတ်သန်းနေရတာကို ကြည့်ရတာ ကျွန်တော်တို့အတွက် နာကျင်စရာပါ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျွန်တော်တို့ဟာ ပါဝင်ပတ်သက်သူအားလုံးနဲ့ ဆက်ဆံရေးကို ဆက်လက် ပူးပေါင်းဆွေးနွေးရမယ်၊ ဆက်လက်ပြောဆိုရမယ်၊ အခြေအနေကို ဖြေရှင်းဖို့အတွက် ရှေ့ဆက်မယ့် လမ်းကြောင်းသစ်တွေကို ရှာဖွေရမယ်။ အဲဒါက ကျွန်တော်တို့ အာဆီယံ ဥက္ကဋ္ဌသက်တမ်းအတွင်း လုပ်ဆောင်သွားဖို့ ရည်ရွယ်တာပါပဲ” ဟု ၎င်းက Bernama သတင်းဌာနနှင့် သီးသန့်တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
သမ္မတ မားကို့စ်သည် အင်္ဂါနေ့ (အောက်တိုဘာ ၂၈) တွင် ပြီးဆုံးခဲ့သော ၄၇ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးနှင့် ဆက်စပ်ထိပ်သီးအစည်းအဝေးများကို တက်ရောက်ရန် ကွာလာလမ်ပူသို့ ရောက်ရှိနေခြင်း ဖြစ်သည်။
ဖိလစ်ပိုင်၏ ဥက္ကဋ္ဌသက်တမ်းအောက်တွင် လာမည့်နှစ် အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များ တက်ရောက်နိုင်မည်လားဟု မေးမြန်းခဲ့ရာ မားကို့စ်က “အဲဒီအခြေအနေဖြစ်တာလာကို အရမ်းမြင်ချင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ အကောင်းမြင်စိတ်ရှိသူပါ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဟုတ်ပါတယ်၊ အဲဒီအခြေအနေကို ရောက်နိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက်မှ ၂၈ ရက်အထိ ကွာလာလမ်ပူတွင် ကျင်းပခဲ့သော ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များ တက်ရောက်ခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အမြဲတမ်းအတွင်းဝန် ဦးဟောက်ခန့်ဆုမ်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။ အာဆီယံအဖွဲ့အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် အတိုင်းအတာကန့်သတ်ချက်များ ရှိသော်လည်း ပါဝင်ပတ်သက်သူအားလုံးနှင့် ဆက်လက်ထိတွေ့ဆက်ဆံရန်နှင့် လမ်းညွှန်မှုပေးရန်မှာ အရေးကြီးကြောင်း မားကို့စ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
“ကျွန်တော်တို့ (အာဆီယံ) ဟာ ဆက်ဆံရေးကို ရပ်တန့်လိုက်ပြီ၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘယ်သူရှိနေပါစေ နားမထောင်တော့ဘူးလို့ ပြောလို့မရပါဘူး။ အစိုးရနဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းသာမကဘဲ အင်အားစုအားလုံး အတိုက်အခံပါမကျန် ဆက်လက်ထိတွေ့ ဆက်ဆံနေရပါမယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အကောင်းဆုံးရလဒ်ကတော့ သူ့ရဲ့ စီးပွားရေး၊ ပြည်သူလူထုနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အာဆီယံထဲကို အပြည့်အဝ ပြန်လည်ပေါင်းစည်း ဝင်ရောက်လာဖို့ပါပဲ” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံ၌ တိုးတက်မှုများ “အနည်းငယ် နှေးကွေးခဲ့သည်” ကို ဝန်ခံခဲ့သော်လည်း မကြာသေးမီက ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုများက အားပေးထောက်ခံစရာများ ဖြစ်နေသည်ဟု မားကို့စ်က ပြောကြားခဲ့သည်။ စဉ်ဆက်မပြတ် ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများက အခြေအနေကို တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေရန် အထောက်အကူပြုမည်ဟုလည်း အကောင်းမြင်ကြောင်း ၎င်းက ဖော်ပြခဲ့သည်။
“ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ တိုးတက်မှုတွေ ရှိခဲ့တယ်လို့ ပြောရတာ ဝမ်းသာပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်အတွင်းမှာ တချို့လှုပ်ရှားမှုတွေကို ကျွန်တော်တို့ မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီလမ်းကြောင်းအတိုင်း ဆက်သွားမယ်ဆိုရင် အခြေအနေကို ပိုကောင်းအောင် ဆက်လုပ်ဆောင်နိုင်မယ်လို့ ကျွန်တော် အမြဲတမ်း အကောင်းမြင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရပ်တန့်လိုက်လို့တော့ မဖြစ်ပါဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
အင်္ဂါနေ့တွင် ကွာလာလမ်ပူ ကွန်ဗင်းရှင်းစင်တာ၌ ကျင်းပသော ၄၇ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးနှင့် ဆက်စပ် ထိပ်သီးအစည်းအဝေးများ ပိတ်ပွဲအခမ်းအနားအပြီး သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ဝန်ကြီးချုပ် ဒါတွခ် စရီ အန်ဝါ အီဘရာဟင်က မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိအခြေအနေမှာ တိုက်ခိုက်မှုအချို့ ရှိနေသေးကြောင်း ဝန်ခံသော်လည်း “အရင်ကထက် ပိုကောင်းသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
အာဆီယံ၏ ၂၀၂၅ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သည့် မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်က မြန်မာခေါင်းဆောင်များနှင့် ဆက်တိုက်ပြုလုပ်သော အစည်းအဝေးများနှင့် ဆွေးနွေးမှုများအပါအဝင် အာဆီယံ၏ လက်ရှိကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများသည် မြန်မာ့ဒေသများစွာတွင် အကြမ်းဖက်မှု ဖြစ်ရပ်များကို လျှော့ချရန် ကူညီပေးခဲ့ကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။
Ref, The Star
About the Author
