၂၉.၈.၂၀၂၅
Translated by Htwe Ko Tun
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ဖေဖော်ဝါရီလလောက်က စတင်ခဲ့တဲ့ အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြမှုတွေအတွင်း ရဲတပ်ဖွဲ့နဲ့ဆန္ဒပြသမားတွေတိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ ဩဂုတ်လ ၂၈ ရက်က အငှားမော်တော်ဆိုင်ကယ်ယာဉ်မောင်းနှင်သူတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ရအပြီးမှာတော့ ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက်မှာ ပိုမိုများပြားတဲ့ ဆန္ဒပြမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာလိမ့်မယ်လို့ ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။
အခုလို ဆန္ဒပြသမားတစ်ဦး ရဲတပ်ဖွဲ့နဲ့ တိုက်ခိုက်မှုမှာ သေဆုံးခဲ့ရတာက အစိုးရအပေါ် လူထုရဲ့ မကျေမနပ်ဖြစ်မှုတွေကို ပိုလို့ အရှိန် မြင့်လာစေခဲ့ပြီး သမ္မတ ပရာဗိုဝို ဆူဘီယန်တိုရဲ့ သဘောထားကွဲလွဲမှု တွေအပေါ် ထိန်းချုပ်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ မေးခွန်းတွေ မြင့်တက်လာစေခဲ့ပါတယ်။
ဩဂုတ်လ ၂၈ ရက် ညနေပိုင်းက အငှားမော်တော်ဆိုင်ကယ်မောင်းနှင်သူတစ်ဦးဟာ လက်နက်တပ် သံချပ်ကာယာဉ်တစ်စီးရဲ့ ဝင်တိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရအပြီးမှာတော့ အငှားမော်တော်ဆိုင်ကယ်ယာဉ် မောင်းနှင်သူတွေဟာ ဂျာကာတာမြို့လယ်ရှိ ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ ရွှေ့ပြောင်းတပ်ဖွဲ့ တွေဌာနချုပ်မှာ စုဝေးဆန္ဒ ပြခဲ့ကြပါတယ်။ သူတို့က သေဆုံးသွားရသူအတွက် တရားမျှတမှုဖြစ်စေဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ကြတာပါ။
ဆန္ဒပြသမားတွေအပေါ် ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ အသက်သေစေလောက်တဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေကို ရိုက်ကူးထားတဲ့ ဗီဒီယိုတွေလည်း လူမှုကွန်ရက်မှာ ချက်ချင်းဆိုသလို ပျံ့နှံ့လာခဲ့ပါတယ်။ ဒါတွေက အလုပ်သမားတွေမှာ သူတို့အတွက် အနည်းဆုံးလစာသတ်မှတ်ချက်ကို တိုးမြှင့်ပေးဖို့ တောင်းဆိုရုန်းကန်နေကြရချိန်မှာ လွှတ်တော်အမတ်တွေအတွက်တော့ ခံစားခွင့်လစာတွေပိုယူတဲ့အပေါ် လူထုက အစိုးရကို မကျေမနပ်ဖြစ်နေမှုက ပိုလို့အရှိန် မြင့်တက်စေခဲ့တာပါပဲ။
ဒီရက်သတ္တပတ်အတွင်းမှာတော့ ဩဂုတ်လ ၂၈ ရက်က အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတစ်ဝန်း အဓိကဆန္ဒပြမှုကြီးတွေဖြစ်ပွားမှုရဲ့ တတိယမြောက်နေ့ပါပဲ။ ဒီဆန္ဒပြမှုတွေက သမ္မတတာဝန်ယူထားတာ တစ်နှစ်တောင်မပြည့်သေးတဲ့ သမ္မတ ပရာဗိုဝိုအတွက်လည်း အဓိကအားစမ်းမှုတစ်ရပ်ဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။ သူ့အနေနဲ့ အဂတိလိုက်စားမှုကို တိုက်ဖျက်ဖို့နဲ့ အလုပ်အကိုင်တွေပါ ဖန်တီးပေးမယ်လို့ သမ္မတက ကတိပြုထားပေမယ့် ကြီးမားတဲ့ အလုပ်မှထုတ်ပယ်မှုနဲ့ ဝယ်ယူနိုင်မှုစွမ်းအား ကျဆင်းလာမှုတို့က အရှေ့တောင်အာရှရဲ့ စီးပွားရေးအင်အားအကြီးဆုံး အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှာ မကျေနပ်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့တာပါပဲ။
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရဲ့ အစုရှယ်ယာတွေဟာလည်း ဩဂုတ်လ ၂၈ ရက်မှာတော့ ၂ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်း အထိ ကျဆင်းခဲ့လို့ နှစ်လအတွင်း အများဆုံးကျဆင်းမှုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားသုံး ရူပီးငွေဟာလည်း သုည ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းခဲ့လို့ အာရှမှာ အဆိုးရွားဆုံးဖြစ်ခဲ့ပြန်ပါတယ်။
ဂျာကာတာမှာ မကြာသေးမီက ဆန္ဒပြမှုတွေက “အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရဲ့ ဈေးကွက်တွေမှာ မတည်ငြိမ်မှုတွေ တိုးလာစေခဲ့တယ်” လို့ Convera Singapore ငွေကြေးကုမ္ပဏီလီမိတက်မှ ငွေကြေးနဲ့ မက်ခရို စီးပွားရေးမဟာဗျူဟာပညာရှင် Shier Lee Lim က ပြောခဲ့ပါတယ်။ သူက “ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေက မူဝါဒမသေချာမရေရာမှုတွေမြင့်မားလာမှုနဲ့ လူမှုရေးမငြိမ်သက်မှုတွေရဲ့ အန္တရာယ်တွေကို ပြန်လည် အကဲဖြတ်နေသလိုပဲ ရူပီးငွေ၊ အစုရှယ်ယာတွေနဲ့ ငွေချေးစာချုပ်တွေအားလုံးဟာလည်း ဖိအားတွေ အောက်မှာရှိနေတယ်” လို့ ဆိုခဲ့ပါတယ်။
အင်ဒိုနီးရှားတက္ကသိုလ်က ရာနှင့်ချီတဲ့ ကျောင်းသားတွေဟာလည်း အမျိုးသား ရဲတပ်ဖွဲ့ ဌာနချုပ် အပြင်ဘက်မှာ ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက်မှာစုရုံးကြပြီး ရဲချုပ်ကို ရာထူးမှ ဖယ်ရှားပေးဖို့နဲ့ ဆန္ဒပြသူတွေကို မကြာသေးမီက ဖမ်းဆီးမှုတွေနဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေအတွက် တာဝန်ခံမှုရှိဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ကြတယ်လို့ ကျောင်းသား ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက Bloomberg သတင်းဌာနကို သတင်း ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။။
နိုင်ငံအတွင်း ခုလိုမငြိမ်မသက်မှုတွေက မငြိမ်မသက်မှုတွေက ပရာဗိုဝိုရဲ့ နိုင်ငံရေးသဘောထားကွဲလွဲမှု တွေကို စီမံခန့်ခွဲနိုင်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေ တိုးလာစေခဲ့ပါတယ်။ သေဆုံးမှုအတွက် တာဝန်ရှိ သူတွေက တာဝန်မယူကြဘူးဆိုရင် ယုံကြည်မှု အကျပ်အတည်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့တွေကလည်း သတိပေးထားပါတယ်။ ရဲတပ်ဖွဲ့က တောင်းပန်ပြီး သံချပ်ကာယာဉ်မောင်းကို ဖမ်းဆီး ကာ စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ ကတိပေးခဲ့ကာ အဆင့်မြင့်ဝန်ကြီးတွေကပါ တောင်းပန်မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပေမယ့် သမ္မတ ပရာဗိုဝိုက ကိုယ်တိုင် မှတ်ချက် တစ်စုံတစ်ရာမပေးသေးပါဘူး။
နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ပရာဆက်ယို ဟာဒီက ဩဂုတ်လ ၂၈ ရက် ညပိုင်းမှာ ပြုလုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်း လင်းပွဲမှာတော့ “ဘယ်လောက်အသေးအဖွဲကိစ္စလေးပဲဖြစ်ဖြစ် ဝမ်းနည်းဖွယ်ကောင်းပြီး မလိုလားအပ်သော အဖြစ်အပျက်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့လို့ ကျွန်တော်တို့တောင်းပန်ပါတယ်” လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။
Ref- Bloomberg
About the Author
