အလုပ်သမားအခွင့်အရေးနှင့် စီးပွားရေးတိုးတက်မှု မျှတအောင်ထိန်းညှိခြင်းဖြင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၏ယုံကြည်မှု တိုးမြှင့်ပေးခြင်း

၂၃. ၉. ၂၀၂၅
Translated by Min Thet

အလုပ်သမားသမဂ္ဂများ၏အခန်းကဏ္ဍသည် စီးပွားရေးမူဝါဒတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆွေးနွေးငြင်းခုန်နေရသည့် ကိစ္စရပ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ အလုပ်သမားသမဂ္ဂများကို အလုပ်သမားများ၏ တရားဝင်အကျိုးစီးပွားများကို ကာကွယ်ရန် ရည်ရွယ်၍ ဖွဲ့စည်းထားသော်လည်း ၎င်းတို့၏လုပ်ဆောင်ပုံပေါ် မူတည်၍ ၎င်းတို့၏အကျိုးသက်ရောက်မှုမှာ သိသိသာသာ ကွဲပြားကြောင်း အထောက်အထားများက ဖော်ပြနေသည်။

ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် သုတေသနများက သမဂ္ဂများသည် ၎င်းတို့၏အဖွဲ့ဝင်များအတွက် အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိနိုင်သော်လည်း သင့်လျော်စွာ ထိန်းချုပ်မထားပါက စီးပွားရေးစွမ်းဆောင်ရည်အတွက် စိန်ခေါ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။

လေ့လာမှုများအရ စုပေါင်းညှိနှိုင်းမှုများသည် လုပ်ခပိုမိုရရှိစေပြီး မညီမျှမှုများကို လျှော့ချနိုင်ကြောင်း ပြသနေသည်။ များစွာသောကိစ္စရပ်များတွင် တာဝန်ယူမှုရှိသော အလုပ်သမားသမဂ္ဂများသည် လုပ်ငန်းများနှင့် စက်ရုံများအတွင်း ဝန်ထမ်းပါဝင်မှုနှင့် ဆက်သွယ်ရေးကို မြှင့်တင်ပေးခြင်းဖြင့် ကုန်ထုတ်စွမ်းအားကို တိုးတက်စေရန် ကူညီပေးနိုင်ခဲ့သည်။

သို့သော် ဤအကျိုးကျေးဇူးများကို အလုပ်အကိုင်ဖန်တီးပေးခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆွဲဆောင်ခြင်းနှင့် ရေရှည်တည်တံ့သော တိုးတက်မှုကဲ့သို့သော ပိုမိုကျယ်ပြန့်သည့် စီးပွားရေး ရည်မှန်းချက်များနှင့် မျှတအောင် ထိန်းညှိရမည်ဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍတွင် အချို့နိုင်ငံများ၏ အတွေ့အကြုံက အလုပ်သမားသမဂ္ဂများ၏ အကြမ်းဖက်နည်းဗျူဟာများသည် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကိုလျှော့ချနိုင်ကြောင်း သာဓကပြနေသည်။

အချိန်ကြာမြင့်စွာ ဖြစ်ပွားသည့် အငြင်းပွားမှုများနှင့် လက်တွေ့မကျသည့် တောင်းဆိုမှုများကြောင့် စက်ရုံများ ပြောင်းရွှေ့ခြင်းနှင့် အလုပ်အကိုင် ဆုံးရှုံးမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် အလုပ်သမားများနှင့် စီးပွားရေး နှစ်ခုစလုံးကို ထိခိုက်စေသည့် အခြေအနေများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

အချို့သော အမေရိကန် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းပိုင်ရှင်များက သမဂ္ဂများသည် အမေရိကန် မော်တော်ကားလုပ်ငန်းကို ဖျက်ဆီးခဲ့ပြီး ထိုသို့လုပ်ဆောင်ရာတွင် သမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သော အလုပ်သမားအားလုံးနီးပါး၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းများကို ဖျက်ဆီးခဲ့သည်ဟု မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။

အလုပ်သမားသမဂ္ဂများသည် အလုပ်သမားကိစ္စများကို အလွန်ပင်ပန်းပြီး ကုန်ကျစရိတ်များစေခဲ့သောကြောင့် အလုပ်ရှင်များသည် သမဂ္ဂအလုပ်သမားများအပေါ် မှီခိုအားထားမှု လျှော့ချရန် သို့မဟုတ် ဖယ်ရှားရန် အလိုအလျောက်စနစ်များကို အသုံးပြုရန် သို့မဟုတ် ယင်းအလုပ်များကို အခြားနိုင်ငံများသို့ ပြောင်းရွှေ့ရန် ဟူသည့် ဆင်ခြင်တုံတရားရှိသော ရွေးချယ်စရာနှစ်ခုသာ ကျန်ရှိတော့သည်။

အလုပ်သမားသမဂ္ဂများ၏ ပြင်းထန်သော နည်းဗျူဟာများက ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍများကို ပြည်ပ၊ အထူးသဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှ သို့မဟုတ် အိန္ဒိယရှိ စက်ရုံများသို့ ပြောင်းရွှေ့သွားစေခဲ့ပြီး အမေရိကန် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍကို ရွှေ့ပြောင်းစေခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် အလုပ်သမားများ၏ တရားဝင်အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်ရန်နှင့် လူမှုတည်ငြိမ်ရေးကို ထောက်ပံ့ရာတွင် တရားဝင်အလုပ်သမားအဖွဲ့အစည်းများ၏ အပြုသဘောဆောင်သော အခန်းကဏ္ဍကို အသိအမှတ်ပြုထားသည်။

မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း တာဝန်ယူမှုရှိသော သမဂ္ဂများ၏ ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် ပျမ်းမျှလုပ်ခနှင့် လုပ်ငန်းခွင်အခြေအနေများ တိုးတက်လာသည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။

သို့သော် အချို့သော တရားမဝင်အဖွဲ့အစည်းများသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးလုံခြုံမှုနှင့် အလုပ်အကိုင်တည်ငြိမ်မှုကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေသည့် လုပ်ဆောင်မှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် မတ်လတွင် တရားမဝင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည့် Solidarity Trade Union of Myanmar (STUM) ကဲ့သို့သော အဖွဲ့အစည်းများသည် မတည်ငြိမ်မှုများဖြစ်အောင် လှုံ့ဆော်ခြင်း၊ သတင်းမှားများ ဖြန့်ဝေခြင်း၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို အတင်းအကျပ်ပြုခြင်းနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုကို တည်ငြိမ်မှုပျက်ပြားအောင်လုပ်ဆောင်ခြင်းတို့ဖြင့် စွပ်စွဲခံထားရသည်။

ထိုသို့သော လုပ်ရပ်များသည် ဥပဒေကို ချိုးဖောက်ရုံသာမက အလုပ်အကိုင်များကိုပါ အန္တရာယ်ဖြစ်စေပြီး နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ဟန့်တားကာ အမျိုးသားစီးပွားရေး ပြန်လည်နာလန်ထူမှုကို အဟန့်အတားဖြစ်စေသည်။

ပြည်တွင်း အထည်ချုပ်အသင်းများ၏ အဆိုအရ STUM သည် အလုပ်သမားများနှင့် ဝန်ထမ်းများထံမှ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု သို့မဟုတ် တာဝန်ခံမှုမရှိဘဲ လွန်ကဲသော ရန်ပုံငွေများကို တောင်းဆိုခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ အဆိုပါအဖွဲ့အစည်းသည် ၎င်း၏လုပ်ဆောင်မှုများကို မေးခွန်းထုတ်သည့် ပုဂ္ဂိုလ်များကို ခြိမ်းခြောက်သည့် လုပ်ရပ်များနှင့်လည်း ဆက်စပ်နေပြီး ၎င်း၏ တရားမဝင်သဘာဝကို ပိုမိုဖော်ပြနေသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် အလုပ်သမားဆက်ဆံရေးနှင့်ပတ်သက်၍ မျှတပြီး သင့်တင့်သောချဉ်းကပ်မှုကို မြှင့်တင်ပေးရန် ကတိပြုထားသည်။ ဝန်ကြီးချုပ် ဦးညိုစောက “အစိုးရသည် စီးပွားရေးပတ်ဝန်းကျင်ကို တိုးတက်ကောင်းမွန်စေရန်နှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၏ ယုံကြည်မှုကို ခိုင်မာစေရန် တက်ကြွစွာ ဆောင်ရွက်နေသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် မဟာဗျူဟာမြောက်သော တည်နေရာတွင် ရှိနေသည်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပါက နိုင်ငံ၏ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍသည် အလုပ်အကိုင်ဖန်တီးပေးရန်နှင့် စီးပွားရေး ပြန်လည်ရှင်သန်ရန်အတွက် ကြီးမားသောအလားအလာများ ရှိသည်။

အစိုးရသည် အလုပ်သမားများ၏ အခွင့်အရေးများကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားရင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို တရားမဝင်နှောင့်ယှက်မှုများမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်ရန်လည်း အာမခံချက်ပေးထားသည်။ ထို့အပြင် ဥပဒေရေးရာ မူဘောင်များ မြှင့်တင်ရန်၊ ပွင့်လင်းမြင်သာသော အငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းရေးကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် တရားဝင်အလုပ်သမားများ၏ ရပိုင်ခွင့်များကို လိုလားတောင်းဆိုမှုနှင့် အန္တရာယ်ရှိသော တရားမဝင်လှုပ်ရှားမှုများကို ခွဲခြားသိမြင်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများ ဆောင်ရွက်နေသည်။

သို့သော်လည်း အစိုးရက တရားမဝင်အလုပ်သမားသမဂ္ဂအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည့် STUM သည် ပြည်တွင်းတည်ငြိမ်ရေးကို ထိခိုက်စေရန်၊ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို နှောင့်ယှက်ရန်၊ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေရန်နှင့် ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ငန်းစဉ်ကို ဖျက်ဆီးရန်အတွက် အတိုက်အခံများ၏ ကြိုးပမ်းမှုများ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် အလုပ်သမားများအကြား သပိတ်မှောက်မှုများနှင့် ဆန္ဒပြမှုများကို လှုံ့ဆော်ပေးခဲ့သည်ဟု ယူဆခံထားရသည်။

ကျန်းမာသော ကုန်ထုတ်လုပ်မှုဂေဟစနစ်သည် ယုံကြည်မှု၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုအပေါ်တွင် မူတည်သည်။ တာဝန်ယူမှုရှိသော သမဂ္ဂလုပ်ငန်းကို ထောက်ပံ့ပေးခြင်းနှင့် တရားမဝင်အဖွဲ့အစည်းများကို ပြတ်သားစွာ အရေးယူခြင်းဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် ၎င်း၏ နိုင်ငံသားအားလုံးအတွက် ရေရှည်တည်တံ့သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုနှင့် လူမှုသဟဇာတဖြစ်မှုကို ရရှိရန် ရည်ရွယ် လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။

(မှတ်ချက်။ STUM အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဒေါ်မျိုးမျိုးအေး အပါအဝင် STUM ရုံးအဖွဲ့မှ ဝန်ထမ်း ၁၀ဦးအား မြို့နယ်တရားရုံး ၃ ရုံးတွင် ၁၉၆၁၊ ပြစ်မှုကျူးလွန်တတ်သူများ ခြေချုပ်နှင့် ခံဝန် အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅(၁)(စ)(ဆ) ဖြင့် သီးခြား(တစ်မှုချင်းစီ) အမှုရင်ဆိုင်နေရဆဲဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့ကို ဝမ်ရှင့်သာ ခရီးသွားလာရေးပစ္စည်းကုမ္ပလီမိတက် (WANXINDA TRAVEL GOODS Co.Ltd) မှ မန်နေဂျာ ဦးသီဟနိုင်က တရားလိုပြုလုပ်ကာ STUM ရုံးအဖွဲ့ ဖြစ်သော ဒေါ်မျိုးမျိုးအေးပါ-၁၀ တို့အား အသင်းအဖွဲ့များမှတ်ပုံတင်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေပုဒ်မ – ၄၀၊၄၁ ဖြင့် ၁၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၅ ရက်နေ့တွင် ရွှေပြည်သာမြို့နယ်တရားရုံးတော်မှ ရုံးတင်တရားစွဲဆိုထားသည်ဟု STUM က စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။)